Ostrowiec;
Pomnik na ruinach
Zniszczonej Gminy Żydowskiej
(Ostrowiec Świętokrzyski, Polska)

50°56' / 21°24'

Tłumaczenie
Sefer Ostrovtsah: le-zikaron ule-'edut

Redaktor: Gershon Silberberg, Meir Shimon Geshuri

Tel Awiw 1971



 

Podziękowanie

Tłumacz

 


To tłumaczenie: Sefer Ostrovtsah: le-zikaron ule-'edut (Ostrowiec; pomnik na ruinach zgładzonej społeczności żydowskiej),
Redakcja: Gershon Silberberg, Meir Shimon Geshuri, Towarzystwo Żydów Ostrovtser w Izraelu,
przy współpracy Ostrovtser Soc. w Nowym Jorku i Toronto, Tel Awiw 1971 (H, Y, E 800 stron)

Uwaga: oryginalną książkę można zobaczyć online w witrynie Biblioteki Publicznej w Nowym Jorku: Ostrowiec (1971)


This material is made available by JewishGen, Inc. and the Yizkor Book Project for the purpose of
fulfilling our mission of disseminating information about the Holocaust and destroyed Jewish communities.
This material may not be copied, sold or bartered without JewishGen, Inc.'s permission. Rights may be reserved by the copyright holder.


JewishGen, Inc. makes no representations regarding the accuracy of the translation. The reader may wish to refer to the original material for verification.
JewishGen is not responsible for inaccuracies or omissions in the original work and cannot rewrite or edit the text to correct inaccuracies and/or omissions.
Our mission is to produce a translation of the original work and we cannot verify the accuracy of statements or alter facts cited.


 

 

 

English

 

Spis treści

Przetłumaczone przez Olaf Milan Jurek

Wstęp Yehezkel Ereli (Erlich) 13
Przedmowa [Y] Yehezkel Erieli 15
 
Historia miasteczka i żydowskiego społeczeństwa
Na Rzekach Ostrowca M. S. Geshuri 17
Na Rzekach Ostrowca [Y] M. S. Geshuri 37
Rabini i Admorowie w Ostrowcu M. S. Geshuri 59
 
Rav i ADMOR R'Meir Yechiel Halevi Halstock
Rabin Yechiel Meir Halevi Rav Yitzhak Yedidya Frenkel 70
Admor biednych ludzi, stojący przeciwko zamożnym Yehoshua Altman 71
Hasydzi opowiadający historie o swoim rabinie Yehuda Leib Zuker 72
Miłośnik ludzi Yoske Apter 74
Człowiek, który stał się legendą Yakov Hocherman 79
Spotkania z rabinem A. Halevi 80
Din Tora [proces w sądzie wyznaniowym] u Gaona Ostrowca Yehoshua Altman 81
Ostrowieckie metody nauczania Rav Isser Frenkel 83
Wielkość ADMORa Yechezkel Ereli (Ehrlich) 85
Rabin Ostrowca (wiersz) [Y] A. N. Stentzel 86
Rabin Ostrowca i jego otoczenie Leizer Kuperman 87
Ostrovtser [Y] Y. Opatoshu 93
Rabin Ostrowca przewidział holokaust [Y] Dr. Chaim Shoshkes 95
Gaon Ostrowca [Y] S. Petrushka 97
Dobre słowa od rabina [Y] Ben-Zion Ratler 98
Święty człowiek z Ostrowca Hillel Zeitlin 100
Czterdziestoletnia walka z ciałem [Y] S. Palmoni 102
Ostatnie minuty Gaona Ostrowca I. Bronstein 103
Bibliografia Gaona Ostrowca M. S. Geshuri 106
 
The Rav ADMOR Rabin Yechezkel'e, niech Bóg pomści jego krew
Ostatni rabini Ostrowca Chaim S. Palmon 108
Rabin Yechezkel w dniach wściekłości i zniszczenia A. R. 110
Ostatnie godziny przed jego egzekucją Moshe Friedensohn 112
Lament dla Rav Rabin Yechezkel S. Almoni 113
Męczeństwo ostatniego rabina Ostrowca [Y] Aron Tsaytlin 116
Śmierć męczennika, ostatniego Admora Ostrowca   118
 
Było kiedyś miasto żydowskie…
Ostrowiec, miasteczko gdzie dorastałem Simcha Mintzberg 122
Ostrowiec w oczach zwiedzającego Yosef Wishnograd 127
Dwa światy w jednym miasteczku Yakov Bildreich 128
Mój Ostrowiec [Y] Yehoshua Altman 130
Miasteczko pomiędzy dwoma rzekami[Y] Eliezer Kuperman 133
Rozrywka młodzieży żydowskiej [Y] Yechiel Magid-Rosenberg z”l 141
Miasteczko mojego dzieciństwa [Y] Max Grossman 143
Szul-hojf – Centrum żydowskiego życia  [Y] Efrayim Vartman 145
Zniknięcie świata przeszłości [Y] Miriam Wattman-Rosenberg 146
Ulice i ludzie w Ostrowcu [Y] Shmuel Shtraytman 148
Z moich lat dzieciństwa [Y] Aharon Urbass 149
Opowieść [Y] Yehoshua Altman 152
 
“Szabat i wakacje Żydów”
Głębokie korzenie Żydów z oryginalną drogą życia Pinchas Soroka 155
Incydent wywołany przez “Modlitwa po jedzeniu” [Birkat Hamazon] I. Birnzweig 156
Szabat w moim domu [Y] Feigush Weintraub-Fertzig 158
Mój ojciec podczas Szabatu [Y] Aharon Urbass 158
Niema modlitwa [Y] Chaim Goldsatz 159
Dni przerażenia w miasteczku [Y] Mendl Hartshteyn 163
Shabes i Yontiv w Ostrovtse [Y] Yekhiel Magid–Rozenberg 165
Kol Nidrei [Y] Chaim Goldsatz 169
Wszyscy ludzie eskortujący Zwój Tory do synagogi[Y] Yechiel Magid-Rosenberg 170
Modlitwa mojej babci Chaim Goldsatz 174
 
Figury i typy
R'Meir Ehrlich, niech Bóg pomści jego krew Arie Liebman 175
Społeczny aktywista i pracownik publiczny Moshe Lederman z”l Yechezkel Arieli 176
R'Chaim Aharon Silberberg Arie Zhavner 177
R'Aizik Mendel Shochet (rzeźnik) Pinchas Soroka 178
R'Mordechai Shimonowitz Pinchas Soroka 179
R'Mordechai Shimonowitz Rav Dov Zeid from Zwiehl (Berl Zwiehler) 179
Estera, skromna i pokorna wdowa Moshe Rosenberg 180
The Rav R'Blankman, niech Bóg pomści jego krew Rav R'Avraham Goldshmidt 181
Rav Avrehme'le Brieftreger (listonosz) Yehuda Leib Zucker 182
R'Mordechai Alter Naftali Alter 183
R'Yehoshua Riba   183
R' Leibush Pesach i Chaya Fuchs Shprintza Matel Blumenfeld 184
Leon Beigelman Helena Vasko 185
R'Chaim Yakov Yosef Nagel z”l   186
Henech Halpern I. Birnzweig 186
Moi przyjaciele Chana Hurwitz 186
 
Sekcja Jidysz
Figury i typy
Yochanan's Shtiebel (Hasydzka synagoga) Yehoshua Altman 187
R' Leybush Halshtok Błogosławionej Pamięci Iser Boymfeld 188
Ruben i Khay'ele Shpilman Błogosławionej Pamięci Yehude and Mordkhe Rozenberg 189
R'Israel Rosenberg Yehuda and Mordechai Rosenberg 190
Powstanie i zniszczenie rodziny Moshe Zaltzman 192
Ostrowieccy fryzjerzy-chirurdzy Mayer Blankman 196
Typy z Ostrowca z dawnych czasów Aizik Beinerman 198
Typy Ostrowca Meir Blankman 203
Nic nie będzie stracone Chaim Goldsatz 205
Ostrowieckie wozy wodne Meir Blankman 207
Szalony Ostrowiec Meir Blankman 209
Matko, nie potrafię cię zapomnieć! (wiersz) Yehoshua Urbass 212
 
Hederowie i Yeshiva
Ostrowieccy melamdim [nauczyciele] [Y] Meir Blankman 214
Miasteczko Bote–medroshim i Khadorim [Y] Yekhiel Magid–Rosenberg 218
Moraliści Yeshivy“Bet Yosef” Yechiel Rozenberg 220
 
Ostrowiec staje się nowoczesny
Rozwój nowoczesnych systemów szkolnictwa Iser Boymfeld 224
Charitable Żydowskie instytucje w miasteczku Paltiel Brikman 227
Chevra Kadisha [bractwo pogrzebowe] pyta się o cenę Ch. Fleischman 229
Partie i stowarzyszenia Eliezer Kuperman 230
Ruch socjalistyczny Aizik Beinerman 232
Nowy wiatr dmucha Isser Boymfeld 233
Ostrowiec staje się nowoczesny M. Piltzmacher 235
Żydowska praca życia Eber Beinerman 236
Ruch społeczny w miasteczku M. Piltzmacher 239
Hechalutz wygrywa z młodzieżą Moshe Rosenberg 245
Działania młodych ludzi w naszym miasteczku A. Halevi 246
Hano'ar Hatzioni wzywanie żydów do zrobienia Aliji Moshe Bleiberg 248
Hashomer Hale'umi [Y] Feivel Kerschenblatt 252
Ruch rewizjonistycznego syjonisty w miasteczku I. Birnzweig 252
Mizrahi i Tze'irei Mizrahi odzwierciedleni w prasie   253
Agudat Israel odzwierciedlony w prasie   257
 
Holokaust i zniszczenie
Eli Ostrowiec (wiersz - lament) Yakov Baharir 258
Moje życiowe doświadczenia w nazistowskim piekle [Y] Shlomo Horwitz 261
Początek [Y] Yehoshua Urbass 271
Chelunia! (wiersz) Aizik Beinerman 276
Likwidacja żydowskiego getta w Ostrowcu [Y] Leibush Millstein 277
Bracia Zabchinscy [Y] Friedman 294
Rabin Szczebrzeszyna umiera jako męczennik[Y] I. Bernstein 295
Pogrzebanie Zwoju Tory w dniach terroru Chana Wittenberg-Gutholz 296
Pochwała matki[Y] Bina Weintraub-Shapira 297
Zniszczenie Ostrowca (wiersz) [Y] Yehoshua Urbass 298
Nasze poddasze [Y] Machtche Zilberberg-Zhabner 305
Hazkarat Neshamo [Nabożeństwo żałobne, oświetlenie zapamiętanych dusz] [Y] Aizik Beinerman 309
Mój wuj Reb Chaim Aaron Silberberg [Y] Leibel Zabner 311
Fotografowie Ostrowieckiego Getta [Y] Simcha and Itche Meir Birnzweig 313
Tragiczna śmierć Reba Mordechaia Shimonovitcha, Niech jego krew zostanie pomszczona [Y] Leibel Zhabner 315
Moja matka idzie do sklepu [Y] Leibel Zhabner 318
Ostrowiec mój dom [Y] Mordechai Rosenberg 320
Nocna rzeź kwietnia 28 [Y] Mokhtshe Zshabner–Zilberberg 321
Noc egzekucji [Y] Yechiel Magid–Rosenberg 322
Noc ponurego Bartłomieja [Y] Yisroel Aaron Friedental 323
Yahrzeit mojego ojca [dzień pamięcia] [Y] Yechiel Magid-Rosenberg 326
Lipsker Tzadika [Y] Aharon Urbass and Yehuda Rosenberg 327
Pamięć duszy Moshea Ledermana z”l Yechezkel Arieli 328
Reb Moshe Yaakov Toppel przynosi ofiary do Kever Yisrael [Żydowski Pogrzeb] [Y] Mordechai Zev Toppel 329
Sierociniec w gettcie [Y] Yechezkel Mandel 330
Pamiętam [Y] Isser Gerber 335
Oszczędzający [Y] Yehuda Rosenberg 340
Bunkier [Y] Rachel Gutholz- Kamsinski 342
Ostrowiecka młodzież walczy w warszawskim gettcie [Y]   345
Ostrowiec w dniach Holokaustu Bella Schribner 346
Ostrowiec, nigdy cię nie zapomnę [Y] Malka Appelboim 351
Pozostały tylko ruiny [Y] M.Grossman 354
Polscy Mordercy [Y] A. Almoni 355
Ostrowiec podczas lat Holokaustu Nechemia Warman 356
Młoda matka z obozu badzichowskiego [Y] Aizik Beinerman 363
Gutholz's heroiczna śmierć w obozie pracy M Bromberg 365
Apel nazistów (wiersz) Yosef Rosenberg z”l 366
Twócy aryjskich papierów [Y] Berish Brikman 368
W obozie przymusowej pracy w Niemczech jako chrześcijanie [Y] Helena Pirkawska 369
List do mojej siostry [Y] Shamay Kodlowitz 370
Pomiędzy chrześcijanami w Ostrowcu [Y] Helena Kaletzka 376
Wiersze i improwizacje w gettcie [Y] Amnon Eisenstadt 388
Modlitwa (wiersz) [Y] Mordechai Rosenberg 390
Przetrwanie piekła nazistowskiego chowając się w moglie [Y] Yerachmiel Waldman 391
Oh, jak ja źle się czuje! (wiersz) [Y] Mordechai Rosenberg 394
Jedyny ocalały z Kiniewa [Y] Shmuel Nudelman 396
 
Eksterminacja obozów
Ostrowieccy Żydzi przetransportowani do obozów śmierci [Y] Paltiel Geshri–Brikman 401
Ja „byłem” w Treblince Miriam Gutholz–Feldman 403
“My nie straciliśmy naszej nadzieji” (hymn żydowski) [Y] Aizik Beinerman 412
Ja przetrwałem nazistowskie piekło[Y] Azriel Urbass 415
Wyjście z komory gazowej i zejście z szubienicy [Y] Menashe Unger 419
Na “Kever Avot” (grób rodziców) w Majdanku Meir Blankman 422
Wizyta w Auschwitz [Y] Meir Blankman 425
Groby Israel Gurfinkel 430
Partyzanci Ostrowieccy [Y] Wolf Fajnsztadt 433
Grupa partyzantów Ostrowca   435
Morderstwa polskich partyzantów Shlomo Zweigman 436
Raporty z obozu pracy The Testimonies Committee 440
Oficjalne Dokumenty w Sprawie Eksterminacji Ostrowca [Y]   443
Jeden sprawiedliwy w Sodomie - Chrześcijanka Ewa Szamińska Ariela Reuveni 446
 
Ostrowiec bez Żydów
Pierwszy dzień pamięci w Ostrowcu [Y] Y. Baharier 449
Mogiła żydowskich partyzantów [Y]   452
Okropne Rozczarowane “Liberalnymi” Żydami Ostrowieca [Y]   455
Ostrowiec bez Żydów [Y] Dr. Chaim Shoshkes 456
Wizyta w zrujnowanym domu [Y] Amnon Eisenstadt 459
O naruszeniach żydowskich cmentarzy w Polsce [Y] Mayer Blankman 469
Moje pocieszenie [Y] Mordechai Rosenberg 472
Raporty o nazistowskich zbrodniach w Ostrowcu (Polska)   474
Obława na kryminalistów [Y]   478
Rievele Spillman's skrzypek [Y] Dr. Yakov Schatzkin 480
Wyobrażenie [Y] Eliezer Kuperman 481
Kamień [Y] Israel Gurfinkel 482
 
Ocalała resztka – rozproszona i rozsiana
Izrael
Czynności organizacji byłych ostrowieckich mieszkańców Yechezkel Ereli 487
Organizacja byłych ostrowieckich mieszkańców w Izraelu Yechezkel Ereli 495
Burzliwe spotkanie organizacji   500
Zapamiętać i nigdy nie zapomnieć! Yechezkel Ereli 502
Zniszczenia powaliły nasze miasteczko- masakra bez żadnej litości Yechezkel Ereli 504
Krew naszych najlepszych synów uświęcona w glebie tej ziemi Yechezkel Ereli 506
Ostrowczanin, który upadł w Izraelskich wojnach i uświęcił tę ziemię   508
 
Ostrowczanie, którzy zginęli w Izraelu
R'David Toppel z”l Shoshana Toppel-Israeli 511
Chana Bogyeski z”l S. Choresh 513
Yafa Rosenberg z”l Moshe Rosenberg 513
Genia Levi z”l – szlachetna i waleczna figura Shaul Goldman 514
Droga siostro A. H. 516
Yechiel Meir Levi z”l Halevi 517
Binyamin Meir Eisenman z”l Tzipora 518
W pamięci diabła, Shmuel Nafrastik Yechezkel Ereli 519
Prawnik rabin Israel Aharon Friedental z”l Abraham Friedental 520
Simcha Mordechai Zhabner z”l Arie Zhabner 522
Przyjaźń poprzez łańcuch generacji   522
 
Toronto
Ostrowczanie w Toronto Dr. Chaim Shoshkes 523
Przyjaźń trzech generacji   524
Komitet dla Ostrowca A. Vilenski 525
Ostrowczanie w Toronto wznosi Memoriał dla męczenników   526
Ceremonialne odsłonięcie ostrowieckiego memoriału Eber Beinerman 526
Symboliczny grób ostrowieckich męczenników Shaya Zweigman 528
Zasłużony memoriał Eber Beinerman 529
Ostrowczanie w Toronto pomagają z książką Yizkor   532
Ostrowiecka synagoga w Toronto   533
 
New York
Samotny człowiek lądu Eli Rasberg 542
Publiczna nazwa New York Landsleit   543
R'Zev-Wolf Weiss z”l Eliezer Kuperman 544
 
Brazylia
Nie możemy zapomnieć o mordercach i ich żydowskich pomocnikach A. Boymfeld 547
Moje rodzinne miasteczko Ostrowiec! A. Boymfeld 549
My nie ułaskawiamy żydowskich kolaborantów Eber Beynerman 553
 
Argentyna
Ostrowczanie w Argentynie wznieśli Pomnik Męczenników I. Branden
 
English Section
Strony początkowe 4
Zrealizowany pomysł Yehezkel Ereli (Erlich) 9
Miasteczko pomiędzy dwoma rzekami M. Sh. Geshuri 13
Ocalałe dziecko z hitlerowskiego reżimu Eva (Cukier) Singer 46
Anihilacja żydowskiego społeczeństwa Leibush Milstein 47
Ostrowieckie społeczeństwa w NY & Chicago   99
Hołd naszym męczennikom Allan Grossman 105
Ostrowicka szula w Toronto 111

 


 Yizkor Book Project    JewishGen Home Page  


Yizkor Book Director, Lance Ackerfeld
Emerita Yizkor Book Project Manager, Joyce Field z”l
This web page created by Lance Ackerfeld

Copyright © 1999-2024 by JewishGen, Inc.
Updated 19 Jul 2022 by JH