|
[Strona 13]
|
|
od prawej do lewej: Yehuda Rosenberg, Moshe Goldfinger, Advocate Yehezkiel Ereli (Erlich), Shlomo Horvitz, Simkha Minzberg, Yerahmiel Halstock i Arie Zabner Również należący do komisji: Nahum Walerstein, Fela Majerczik, Miriam Feldmann, Hayim Langer, Shmuel Wagner and Jaffa Rosenberg , zmarły. Komisja Książki złożona z członków Organizacji Ostrowczan w Izraelu |
Ta książka,
Nagrobek
na nieznanych grobach |
|
|
Siedzący (od prawej do lewej): Jeannette Streitmann, Rachel Gutholz-Kempinsky, prezes Shmuel Steitmann, wiceprezes Bernard Bornstein, skarbnik Dora Bornstein, Guta Gutwill-Braun, Josef Glatt Stojący: Shimon Kempinsky, Charles Grossmann, J.M. Birenzweig, S. Birenzweig, Bernard Glatt, Mordechai Topel, David Winchester, Moshe Fish |
|
|
Siedzący (od prawej do lewej): Shlomo Steinhardt, Paltiel Brickman, Fin. Sec. Mordekhai Grinspan, Frat. Treas. prawnik Leibush Cuker, prezes Yeshayahu Zweigmannn, wiceprezes Yehezkiel Mandel, sekretarz Eber Beinerman Stojący: Harry Fischer, Israel Garfinkel, Meir Rosenberg, Shmuel Friedmann, Yehiel Rachimore, Abraham Starkmannn |
Yehezkel Ereli (Erlich)
Minęły prawie dwie dekady odkąd narodziła się idea uwiecznienia pamięci o
naszym mieście za pomocą Księgi Pamięci, która miałaby opowiedzieć
przyszłym pokoleniom historię Żydowskiego Miasta, którego już nie
ma.
Księga Ostrowca przeszła wiele kryzysów i często wywoływała uczucia
rozpaczy i przygnębienia, prawie niwecząc nadzieję na wydanie tomu czarno
na białym.
Inicjatorzy pomysłu, zwłaszcza pierwszy z nich, nasz kolega Zafriri (Morgenlender), którego wiele złudzeń zostało zburzonych przez obojętność Żydów ostrowieckich w Izraelu i w Diasporze.
Opublikowany 10 lat temu prospekt nie wywołał oczekiwanej reakcji Żydów ostrowieckich i nie wywołał żadnych działań sprzyjających przygotowaniu takiej Księgi.
Zebrano jednak obszerny materiał, na podstawie którego miała powstać Księga Ostrowiecka, Księga przedstawiająca miasto i jego mieszkańców w ich obyczajach i zwyczajach, mowie i zachowaniu, ich wielorakim postępowaniu, ich nauce i rzemiośle, ich dniu pracy, święta i szabatu. Ten barwny materiał czekał na wprawnego człowieka, który wpleciłby go w płótno, z którego wykonana jest niniejsza księga.
Około 6 lat temu nastąpił decydujący punkt zwrotny na drodze do realizacji projektu . Zatrudniono redaktora, który wcześniej redagował podobne tomy pamiątkowe i dał nam uzasadnione nadzieje, że wkrótce przedstawi nam kompletną książkę.
Niestety nadzieje się nie spełniły. Chociaż redaktor zebrał wiele nowych materiałów, zwłaszcza związanych z historią miasta i jego Admorem, który był chlubą miasta i rozsławił je na całym świecie, a rodacy odpowiedzieli na jego apel i zaczęli przysyłać różne dokumenty w sprawie holokaustu, napisane przez ocalałych, co umożliwiło podział całego materiału na sekcje, redakcję i ostateczne uporządkowanie z myślą o ustaleniu jego zakresu. \
Wiele wieczorów spędziliśmy na czytaniu materiałów, segregując je i dzieląc na osobne kategorie. W wyniku tej pracy powstało wiele rozbieżności poglądów, niekiedy dochodziło do konfliktu, zwłaszcza ze względu na bierną postawę redaktora w sprawie redagowania, aranżacji i praktycznego przygotowania materiału do publikacji.
Członkowie komitetu, będący jednocześnie członkami Komisji Książki, znajdowali się w bardzo trudnej sytuacji. Duży wpływ na zaufanie mieszkańców Ostrowca miał brak postępów w przygotowaniu Księgi.
W celu promocji sprawy komisja zdecydowała się ostatecznie zatrudnić kompetentnego człowieka, który mimo wszelkich trudności podjąłby się realizacji rozpoczętego przez nas projektu i który bez dodatkowych opóźnień przeprowadzi go do końca.
W tym okresie niżej podpisany, a później nasz przyjaciel Yehuda Rosenberg, odwiedził Nowy Jork i zdołał pozyskać dla naszej sprawy Żydów z Ostrowca, ocalałych z getta i innych mieszkańców Nowego Jorku i Toronto – a obecnie przyjaciele amerykańscy zorganizowali swoje własne komitety i zebrały znaczne fundusze, które przekazały nam z odwagą i odnowioną nadzieją, ale same w sobie były one niewystarczające przynajmniej z finansowego punktu widzenia.
Musieliśmy zapłacić podwojoną kwotę w stosunku do tego, co obiecaliśmy, aby odzyskać od redaktora cały materiał i przekazać go odpowiedniemu redaktorowi i wydawcy, który był odpowiedzialny za sfinalizowanie Księgi w sposób należyty i honorowy.
Prawie rok temu praca została w intensywnym tempie wznowiona przez pana Gershona
Zilberberga i członków Komitetu, aż w końcu byliśmy w stanie ukończyć
i pobłogosławić Księgę, przekazując Ostrowczanom, gdziekolwiek by nie byli,
tom Yiskora w swojej doskonałej formie zarówno pod względem treści
jak i układu.
Dołożyliśmy wszelkich starań, aby objąć całą gamę członków społeczności
żydowskiego Ostrowca, wyrazić wszelkie przekonania polityczne narodu, wszystkie
kultury i warstwy, jakiem panowały na żydowskiej ulicy.
Zdajemy sobie sprawę, że pominięto więcej niż uwzględniono. Ale wykorzystaliśmy skąpe źródła tak w pełni, jak to możliwe.
Staraliśmy się przedstawić „kto był kim” w mieście z ich szerokimi polami działania: tu i ówdzie naszkicowaliśmy szczególny typ, który mieszkał w mieście, a wszyscy oni dziś wydają się należeć do kręgu legendy.
Czytelnik prześledzi historię w jej najciemniejszych godzinach i w jej najważniejszych momentach. Jednak przede wszystkim celem Księgi jest opisanie wielkiego Holokaustu, któremu został specjalnie poświęcony ważny rozdział. Zawarte są w nim pisma ocalałych Ostrowczan, tych ostatnich, którzy mogli wydać krzyk, wydać wyrok, dać upust swojemu bólowi i cierpieniu oraz walce. Każdy list jest napisany z krwią – krwią naszych braci, która woła o pomstę.
Negatywnej strony nie pominięto, tak jak to się to wydarzyło podczas Holokaustu, ale podjęto poważny wysiłek, aby w miarę możliwości powstrzymać się od zniesławienia i krzywdzenia narodów. Treść książki była w kółko starannie przesiewana, ale jeśli nie są bez winy, prosimy naszych czytelników o wyrozumiałość.
Ze względów budżetowych oraz – aby nie przeciążyć naszych czytelników zbyt dużą ilością materiału, gdzie każdy dodatek może być nadmiarem – pozostała nam znaczna liczba prac nie zawartych w niniejszej księdze. Może posłużyć za podstawę kolejnego tomu dla tych naszych przyjaciół, którzy zechcą podjąć się świętego zadania kontynuacji dla dobra przyszłych pokoleń, aby opowiadać im wszystko o mieście, które było i którego już nie ma – Ostrowca.
Nie będziemy wymieniać wszystkich nazwisk tych, którzy pracowali i pomagali w wydaniu niniejszego tomu, którzy poświęcili swój czas i pieniądze na przyspieszenie jego ukazania się; podziękujemy im tylko i powiemy: Pobłogosław tych wszystkich, którzy pomagali, wspierali, działali i pracowali na rzecz dopełnienia w Ziemi Świętej Księgi Pamięci uwiecznienia pamięci o tych wszystkich, którzy zginęli pozostawiając nam w spadku życie.
Niech ta księga będzie pamiątką na nieznanych grobach naszych ukochanych, rozproszonych po całej Polsce.
|
JewishGen, Inc. makes no representations regarding the accuracy of
the translation. The reader may wish to refer to the original material
for verification.
JewishGen is not responsible for inaccuracies or omissions in the original work and cannot rewrite or edit the text to correct inaccuracies and/or omissions.
Our mission is to produce a translation of the original work and we cannot verify the accuracy of statements or alter facts cited.
Ostrowiec Świętokrzyski, Poland Yizkor Book Project JewishGen Home Page
Copyright © 1999-2024 by JewishGen, Inc.
Updated 18 Jul 2021 by LA